Co powinniśmy wiedzieć o cyberprzemocy i jej konsekwencjach?

Zachęcamy do zapoznania się z poniższymi materiałami dotyczącymi cyberprzemocy.

Nastolatki szykanują w Internecie – kto i w jaki sposób poniesie odpowiedzialność?

Komputery, telefony komórkowe i portale społecznościowe stały się bardzo popularną bronią w szkolnych rozgrywkach. Młodzież nie zdaje sobie sprawy, że nie tylko krzywdzi ofiarę, ale i łamie prawo. Co grozi internetowym prześladowcom?

Cyberbulling, cyberprzemoc to nazwy czynności opierających się na przemocy, do której dochodzi przy użyciu technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Wiele osób uważa, że przemoc w Internecie sprowadza się do ataków, których sprawcami są osoby dorosłe. Niestety coraz częściej zagrożenie pochodzi od rówieśników. Głupie żarty, chęć zaimponowania grupie i pokazania, kto ma władzę potrafi doprowadzić do tragedii.

Po czym poznać, że mamy do czynienia z cyberprzemocą?

Podstawowe formy zjawiska to nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci, publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów z użyciem internetu oraz podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli. Do działań określanych mianem cyberprzemocy wykorzystywane są głównie: poczta elektroniczna, czaty, komunikatory, strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe, grupy dyskusyjne, serwisy SMS i MMS.

Czy publikowanie w Internecie np. na Facebook’u zdjęć przedstawiających kolegę/koleżankę bez jej zgody i dorabianie do tego krzywdzących komentarzy jest przestępstwem?

Tak. Umieszczenie wizerunku osoby w celu jej ośmieszenia, np. na stronie internetowej, na blogu, w serwisie społecznościowym, rozesłanie e-mailem lub przez telefon komórkowy, jak również umieszczanie w Internecie lub przesyłanie drogą e-mailową, przy użyciu komunikatorów, serwisów społecznościowych, telefonu komórkowego itp. obrażających kogoś treści i opinii podlega odpowiedzialności karnej z art. 212 (zniesławienie) lub art. 216 (znieważenie) Ustawy Kodeks karny (Dz. U. z 1997r. Nr 88, poz. 553 z zm., dalej – kk). Te same przepisy dotyczą tworzenia kompromitujących i ośmieszających stron internetowych, blogów, fałszywych kont i profili w serwisach społecznościowych.

Jak pokrzywdzony może dochodzić swoich praw?

W przypadku cyberprzemocy dostępne są dwie drogi ochrony prawnej: karna i cywilna. Jest to istotne rozróżnienie ze względu na fakt, iż mnogość możliwości działań przemocowych przy użyciu nowych technologii powoduje, że przestępstwa zawarte w kk nie obejmują ich swoim zakresem.
Jeżeli mówimy o ochronie karnej istotne jest uświadomienie sobie, że zniesławienie i zniewaga są przestępstwami prywatnoskargowymi, co oznacza, że osoba pokrzywdzona lub jej przedstawiciel prawny muszą sformułować prywatny akt oskarżenia i złożyć go w sądzie rejonowym, wydziale karnym właściwym ze względu na miejsce popełnienia przestępstwa (art. 6 § 2 kk). W tym przypadku należy również mieć wiedzę o tym, kto jest sprawcą przestępstwa, a także posiadać jego dokładne dane oraz dowody popełnionego przestępstwa.
Dowodami w tego rodzaju sprawie mogą być materiały z Internetu zgrane na płytę lub inny nośnik, ewentualnie wydrukowane, z podaniem adresów danych stron internetowych, na których były prezentowane. Ponadto zeznania świadków, którzy słyszeli lub widzieli okoliczności nagrania i samo nagranie.

Jeżeli sprawcą cyberprzemocy jest osoba poniżej 17 roku życia, działania w sprawie realizuje sąd rodzinny i nieletnich – tam składamy zawiadomienie o czynie zabronionym.

Co grozi uczniowi - cyberoprawcy?

W myśl artykułu 5 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 1982r., poz. Nr 35, poz. 228, dalej - ustawa) wobec nieletniego mogą być stosowane środki wychowawcze oraz środek poprawczy w postaci umieszczenia w zakładzie poprawczym; kara może być orzeczona tylko w wypadkach prawem przewidzianych, jeżeli inne środki nie są w stanie zapewnić resocjalizacji nieletniego. Zgodnie z artykułem 6 ustawy Sąd rodzinny dysponuje całą gamą zachowań, począwszy od udzielenia upomnienia, poprzez ustanowienie nadzoru czy skierowanie małoletniego do odpowiedniej jednostki np. ośrodka kuratorskiego, zawodowej rodziny zastępczej kończąc na orzeczeniu umieszczenia w zakładzie poprawczym.
Nadto, sąd rodzinny, na podstawie art. 10 ustawy, może orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym nieletniego, który dopuścił się przestępstwa, jeżeli przemawiają za tym wysoki stopień demoralizacji oraz okoliczności i charakter czynu, zwłaszcza gdy inne środki wychowawcze okazały się nieskuteczne lub nie rokują resocjalizacji nieletniego. Ważna więc w przypadku kary jest postawa sprawcy.

Źródło: https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/825016,nastolatki-szykanuja-w-internecie-kto-i-w-jaki-sposob-poniesie-odpowiedzialnosc.html